Thế giới game không chỉ là những trận chiến căng thẳng hay các màn giải đố hack não, mà còn là một phương tiện nghệ thuật tuyệt vời để truyền tải những câu chuyện sâu sắc về con người và cuộc sống. Trong đó, những tựa game có cốt truyện “trưởng thành” (coming-of-age) luôn chiếm một vị trí đặc biệt trong trái tim game thủ. Chúng không chỉ tái hiện lại những cảm xúc phức tạp, những bước ngoặt quan trọng trên hành trình từ ngây thơ đến tự nhận thức, mà còn cho phép người chơi sống và cảm nhận trực tiếp những trải nghiệm đó qua lăng kính tương tác độc đáo của video game.
Những câu chuyện trưởng thành trong game tạo nên một cảm giác nhập vai, chân thực và đôi khi đầy hỗn loạn. Chúng ta không chỉ xem một nhân vật lớn lên, mà chúng ta cùng họ trải qua điều đó. Từ một cô bé học sinh lóng ngóng ở trường mới đến một chiến binh trẻ tuổi học cách lãnh đạo, hay một thiếu niên sợ hãi tìm hiểu bản thân, những trải nghiệm này thường đọng lại rất lâu trong tâm trí người chơi. Chúng ta đã cùng khóc, cùng cười và cùng trưởng thành với các nhân vật ảo đó.
Dưới đây là danh sách 10 tựa game được đánh giá cao (với điểm Metacritic từ 80 trở lên) sở hữu những câu chuyện trưởng thành xuất sắc nhất, theo định nghĩa về sự chuyển giao từ tuổi ngây thơ sang giai đoạn tự khám phá bản thân, thường là từ thời thơ ấu đến tuổi trưởng thành. Hãy cùng khám phá xem những tựa game này đã chạm đến trái tim game thủ như thế nào nhé.
Khung cảnh hùng vĩ trong game indie với yếu tố phiêu lưu
10. Firewatch
Giai đoạn từ trưởng thành sớm đến trưởng thành thực sự
Firewatch không tuân theo mô típ câu chuyện trưởng thành truyền thống – không có thiếu niên đứng trước ngưỡng cửa cuộc đời, không có những khám phá lớn lao về việc mình muốn trở thành ai. Thay vào đó, game đặt bạn vào vị trí của một người đàn ông ở tuổi trung niên, nơi “lớn lên” có nghĩa là học cách đối diện với những hối tiếc.
Nhân vật chính Henry, sau khi đưa người vợ mắc chứng mất trí nhớ sớm về sống cùng bố mẹ, quyết định điều anh cần nhất là chạy trốn khỏi thế giới. Vì vậy, anh đăng ký làm kiểm lâm viên phòng cháy chữa cháy ở một khu rừng rộng lớn.
Câu chuyện của Henry không phải là kiểu trưởng thành phổ biến, đó là lý do Firewatch xếp cuối danh sách này. Tuy nhiên, hành trình từ thơ ấu đến trưởng thành không phải là sự chuyển giao duy nhất trong đời; ngay cả người lớn cũng có rất nhiều sự ngây thơ cần phải đánh mất khi già đi. Với Henry, đó là ý niệm rằng khi còn trẻ, anh sẽ dành phần đời còn lại với vợ mình. Thực tế, cộng với tuổi trung niên, đã nhanh chóng cướp đi sự ngây thơ đó của anh.
Khi bạn đi bộ qua những khu rừng tuyệt đẹp và kết nối với một kiểm lâm viên khác qua bộ đàm (do diễn viên Cissy Jones lồng tiếng xuất sắc), bạn nhận ra Firewatch là một câu chuyện trưởng thành theo một kiểu khác – nơi những thử thách nằm bên trong tâm hồn, và phần khó khăn nhất là thừa nhận những gì bạn đã mất.
- Phát triển: Campo Santo
- Phát hành: Campo Santo, Panic
- Nền tảng: PC, PS4, Switch, Xbox One
- Ngày phát hành: 09/02/2016
- Thời lượng trung bình: 4 giờ
Nhân vật chính Henry cầm bản đồ, biểu tượng cho hành trình khám phá trong game Firewatch
9. To The Moon
Câu chuyện được kể và thay đổi qua ký ức
Nói về sự hối tiếc, đây dường như là một chủ đề phổ biến trong một số câu chuyện trưởng thành. To The Moon là một tựa game khác đề cập đến sự hối tiếc và có một cốt truyện đầy cảm xúc.
Game cũng vô cùng độc đáo. Không có yếu tố chiến đấu nào trong game, ngoại trừ một màn “chiến đấu” hài hước với một chú sóc ở phần đầu. Thay vào đó, người chơi phải ghép nối các mảnh ký ức của Johnny và qua đó, quyết định Johnny sẽ nhớ về cuộc đời mình như thế nào. Ví dụ, Johnny luôn muốn lên mặt trăng, và tùy thuộc vào người chơi quyết định liệu ông sẽ qua đời thanh thản khi tin rằng mình đã đạt được mục tiêu đó hay không.
Trong quá trình này, người chơi sẽ khám phá rất nhiều về quá khứ của Johnny, cả những điều tươi đẹp và những góc khuất. Câu chuyện đi theo hành trình từ tuổi thơ và những khát vọng ban đầu của ông cho đến khi trưởng thành.
Điểm độc đáo là người chơi có thể quyết định câu chuyện trưởng thành của Johnny chính xác là gì, hay đúng hơn là cách ông sẽ ghi nhớ nó. Dù bạn quyết định thế nào, bạn có thể sẽ cảm nhận được điều tương tự như tôi. Câu chuyện của Johnny, suy cho cùng, là một câu chuyện rất “con người”.
- Phát triển: Freebird Games
- Phát hành: X.D. Network
- Nền tảng: Switch
- Ngày phát hành: 01/11/2011
- Thời lượng trung bình: 4 giờ
Cảnh tượng tên lửa cất cánh trong game To The Moon, biểu tượng cho ước mơ và ký ức
8. Oxenfree
Vòng lặp thời gian với những thiếu niên phức tạp
Sau khi chơi Oxenfree nhiều năm trước, tôi vẫn tự hỏi mức độ sâu sắc của nó khi cố gắng kể một câu chuyện trưởng thành. Người chơi nhập vai Alex, cùng vài người bạn đến thăm một hòn đảo kỳ lạ, như cách những cô cậu tuổi teen thường làm.
Trong khi ở trên đảo, họ vô tình giải phóng một thế lực huyền bí, bắt đầu tạo ra một số rắc rối, đặc biệt là vấn đề về vòng lặp thời gian. Trong lúc nhóm bạn vật lộn để chấm dứt vòng lặp, họ cũng phải đối mặt với những rạn nứt trong tình bạn. Ví dụ, Alex có một người anh kế đi cùng, và xuyên suốt trò chơi, người chơi có thể quyết định số phận mối quan hệ của họ. Điều tương tự cũng xảy ra khi quyết định liệu một cặp đôi có thể có một mối quan hệ thành công hay không.
Một trong những điểm thú vị về Oxenfree, và là điều khiến tôi băn khoăn liệu nó có thực sự sâu sắc như tôi nghĩ hay không, là cơ chế “đi bộ và nói chuyện” (walk-and-talk). Thay vì các đoạn cắt cảnh hoặc tạm dừng hành động/khám phá, trò chơi yêu cầu bạn trả lời các bong bóng hội thoại khi đang di chuyển.
Thường có ba lựa chọn để người chơi chọn, với câu chuyện thay đổi dựa trên lựa chọn đó. Cơ chế “walk-and-talk” hoạt động giống như các cuộc trò chuyện thực tế diễn ra – lộn xộn, ngắt lời, đôi khi không thỏa mãn, điều này giúp câu chuyện ma ám trở nên sâu sắc và cá nhân hơn. Dù cơ chế “walk-and-talk” có chủ đích để tạo cảm giác chân thực và sống động hay không, nó thực sự củng cố cảm giác rằng bạn đang thực sự tham gia vào một câu chuyện trưởng thành một cách rất riêng tư.
- Phát triển: Night School Studio
- Phát hành: Night School Studio
- Nền tảng: Android, iOS, PC, Xbox One, PS4, Switch
- Ngày phát hành: 15/01/2015
- Thời lượng trung bình: 4.5 giờ
Nhóm bạn trẻ đối mặt với bí ẩn và mâu thuẫn trong game Oxenfree
7. Persona 5
Học đường ban ngày, “Giải Cứu Trái Tim” làm bài tập về nhà
Persona 5 khoác lên mình chiếc áo của một game JRPG sành điệu, nhưng ẩn dưới những căn phòng nhung bí ẩn và các đòn tấn công tổng lực bùng nổ là một câu chuyện về sự vỡ mộng – và cần gì để vượt qua nó mà trưởng thành. Trong vai Joker, bạn lướt qua các hành lang của Học viện Shujin ban ngày và xâm nhập vào những “cung điện tâm hồn” méo mó của những người lớn thối nát ban đêm (hoặc bất cứ khi nào bạn có thời gian).
Mỗi “Cung Điện” bạn xâm nhập không chỉ là một hầm ngục; đó là cuộc đối đầu với những hệ thống đang làm hại giới trẻ và sự quyết tâm nội tại cần có để chống lại. Katsura Hashino, người sáng tạo ra game, đã bị ảnh hưởng rất lớn bởi trận động đất và sóng thần năm 2011 ở Nhật Bản, và cách chính phủ đã phản ứng không đủ nhanh. Ông thấy cách mọi người đoàn kết lại thay vào đó và muốn chủ đề trung tâm của game là về sự tự do và cách các nhân vật trong game đạt được nó. Bạn có thể thấy cách ông đã triển khai chủ đề đó bằng cách kể một câu chuyện trưởng thành thông qua cơ chế mô phỏng xã hội của game.
Mối quan hệ bạn bè (Social Links), cách quản lý thời gian, các lựa chọn của bạn đều phản ánh sự hỗn loạn thực sự của quá trình trưởng thành: bạn tin tưởng ai, bạn đứng về phía điều gì, và bạn sử dụng những ngày hữu hạn mình có được như thế nào?
- Phát triển: Atlus
- Phát hành: Atlus
- Nền tảng: PS3, PS4
- Ngày phát hành: 15/09/2016
- Thể loại: RPG, Dungeon Crawler, Adventure
Joker và bạn bè tại quán ăn, thể hiện cuộc sống học đường trong game Persona 5
6. What Remains Of Edith Finch
Sống lại ký ức cũ trong ngôi nhà kỳ lạ là điều kinh điển
What Remains of Edith Finch tiếp tục là một trong những game có cốt truyện trưởng thành hay nhất mà tôi từng chơi. Tuy nhiên, thoạt nhìn, nó có vẻ là một game khá đơn giản. Bạn đến ngôi nhà của gia đình Finch, nơi các thế hệ của dòng họ Finch đã sống và qua đời, thường trong những hoàn cảnh bất thường. Edith, người dẫn chuyện, dẫn bạn từ phòng này sang phòng khác, giải thích về chủ nhân căn phòng và cách họ biến mất hoặc qua đời một cách bí ẩn.
Trò chơi sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để kể câu chuyện của từng thành viên trong gia đình, trong đó câu chuyện yêu thích của tôi là cảnh hoạt hình kiểu truyện tranh chuyển thành câu chuyện kinh dị đêm Halloween. Trong câu chuyện đó, người chơi biết về Barbara Finch, một ngôi sao nhí đang lớn lên, nhưng cuối cùng cô đã mờ nhạt dần khỏi danh tiếng sau khi không còn có thể thực hiện tiếng hét đặc trưng của mình.
Cuối cùng, người chơi khám phá ra rằng cô đã bị sát hại, mặc dù thủ phạm chính xác vẫn còn hơi mơ hồ. Câu chuyện mà gia đình Finch kể là một nhóm côn đồ đã đến giết cô, rồi ăn thịt cô, nhưng thực tế có khả năng cao hơn là bạn trai của cô, Rick, đã làm điều đó sau khi họ cãi nhau.
Nó giống như những câu chuyện gia đình cũ được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, mà không ai thực sự biết bao nhiêu là thật và bao nhiêu là được tô vẽ thêm. Trong What Remains of Edith Finch, người chơi trải nghiệm cảm giác trở về nhà của một gia đình đầy bi kịch, và sau đó quyết định liệu họ sẽ bị định nghĩa bởi điều đó hay tự tạo ra con đường riêng cho mình.
- Phát triển: Giant Sparrow
- Phát hành: Annapurna Interactive
- Nền tảng: PC, PS4, PS5, Switch, Xbox One, Xbox Series X|S, iOS
- Ngày phát hành: 25/04/2017
- Thời lượng trung bình: 2 giờ
Cảnh tái hiện ký ức tuổi thơ trong game What Remains of Edith Finch
5. Undertale
Câu chuyện trưởng thành về đạo đức và lòng trắc ẩn
Quái vật thường là một phần thiết yếu của câu chuyện trưởng thành, đặc biệt trong thể loại giả tưởng. Trong Undertale, kịch bản được đảo ngược. Thay vì chiến đấu với quái vật để đạt đến tuổi trưởng thành, Undertale gợi ý rằng sự trưởng thành đến từ việc có lòng trắc ẩn trong trái tim. Cốt truyện của game, theo chân người chơi khi họ di chuyển qua vùng đất tên là Underground, liên tục đưa người chơi đối đầu với quái vật.
Một số quái vật này khá hung hãn, yêu cầu bạn phải sống sót trong một cuộc chiến đấu kiểu “bullet-hell”. Tuy nhiên, luôn có lựa chọn để chạy trốn hoặc cố gắng kết bạn với quái vật. Dù người chơi chọn gì, cốt truyện sẽ thay đổi. Có nhiều kết thúc khác nhau, trong đó các kết thúc tốt đẹp thường liên quan đến những người chơi chọn hành động phi bạo lực.
Quá thường xuyên, rất nhiều câu chuyện liên quan đến trẻ em và sự trưởng thành đều nói về việc đánh bại một thế lực tà ác lớn, cảm nhận được, và trở nên mạnh mẽ hơn, được coi là người lớn. Undertale lập luận rằng một đứa trẻ có thể trở nên mạnh mẽ không kém, nếu không muốn nói là mạnh mẽ hơn, bằng cách dẫn dắt bằng trái tim của mình. Có lẽ chúng ta cần nhiều câu chuyện trưởng thành đi theo chủ đề tương tự hơn.
- Phát triển: Toby Fox
- Phát hành: Toby Fox, 8-4
- Nền tảng: PS4, PS Vita, Xbox One, Switch, PC
- Ngày phát hành: 15/09/2015
- Thời lượng trung bình: 7 giờ
Nhân vật Frisk giữa rừng lá, bắt đầu hành trình đầy lựa chọn trong Undertale
4. Celeste
Vượt qua lo âu, trầm cảm và cả một ngọn núi lớn
Celeste đề cập đến những chủ đề mà rất nhiều thiếu niên và người trẻ trưởng thành hàng ngày phải vật lộn – lo âu và trầm cảm. Tuy nhiên, trò chơi tiếp cận những chủ đề đó một cách thú vị và lành mạnh.
Trong Celeste, người chơi nhập vai Madeline, người quyết định leo một ngọn núi tên là Celeste để chinh phục sự lo âu và trầm cảm của chính mình. Tuy nhiên, trên đường đi, sự tự nghi ngờ của cô biến thành một thực thể mà những người yêu thích Celeste gọi là Badeline. Xuyên suốt trò chơi, Badeline cố gắng ngăn cản Madeline leo tiếp. Cô ấy dựa vào sự thực tế, sợ hãi và nghi ngờ để khiến Madeline nghĩ rằng mình không thể đạt đến đỉnh núi.
Trò chơi này thực sự rất dễ đồng cảm với bất kỳ ai cảm thấy việc chinh phục sự lo âu của mình giống như đối mặt với một ngọn núi. Tuy nhiên, điều tôi yêu thích nhất về cốt truyện của nó là Madeline học cách kết nối và hòa giải với sức khỏe tinh thần không tốt của mình thay vì chỉ cố gắng phớt lờ nó. Đó là một miêu tả lành mạnh về sức khỏe tinh thần được gói gọn trong một câu chuyện về việc thử thách bản thân và khám phá điểm mạnh của bạn.
- Phát triển: Extremely OK Games
- Phát hành: Extremely OK Games
- Nền tảng: PS4, Xbox One, Switch, PC, Stadia, Steam
- Ngày phát hành: 25/01/2018
- Thời lượng trung bình: 9 giờ
Madeline đối mặt với bản ngã tiêu cực trong game Celeste về hành trình vượt qua lo âu
3. Night In The Woods
Để tiến về phía trước đôi khi bạn cần lùi lại
Một câu chuyện trưởng thành kinh điển là khi ai đó trở về nhà sau một thời gian xa cách. Trong Night in the Woods, bạn nhập vai Mae, người trở về nhà sau khi tạm nghỉ học đại học. Khá nhanh chóng, bạn phát hiện ra Mae có một số vấn đề sức khỏe tâm thần nghiêm trọng. Cô không chỉ mắc chứng lo âu và trầm cảm, mà còn trải qua các giai đoạn phân ly, đôi khi gây hại về thể chất cho người khác.
Mae nhanh chóng phát hiện ra thị trấn quê hương của mình đã thay đổi khá nhiều. Bạn bè của cô đã lớn hơn, danh tiếng của cô với thị trấn không mấy tốt đẹp, và một trong những người bạn của cô thậm chí còn mất tích. Trong khi có một bí ẩn để người chơi khám phá, câu chuyện trưởng thành thực sự ở đây nằm ở sự nhận ra của Mae rằng cô có thể cần mọi người nhiều hơn cô muốn thừa nhận, hoặc thậm chí nhận ra. Cũng có những vấn đề lớn và đáng sợ ngoài kia, nhưng đôi khi, không sao cả khi chỉ cần thư giãn và tập luyện cùng bạn cũ.
Trở về nhà có thể khó khăn, đặc biệt là sau khi đi đến một nơi như đại học, nơi bạn được cho là sẽ học hỏi về bản thân và trưởng thành. Nhưng đôi khi, về nhà chính xác là điều bạn cần.
- Phát triển: Infinite Fall
- Phát hành: Infinite Fall
- Nền tảng: Android, iOS, PC, PS4, PS5, Xbox One, Xbox Series X|S
- Ngày phát hành: 21/02/2017
- Thời lượng trung bình: 9 giờ
Mae trở về quê nhà và gặp lại bạn bè trong game Night in the Woods
2. Life Is Strange
Câu chuyện trưởng thành không thể thiếu chút ‘trauma’
Khi lần đầu tiên chơi Life Is Strange, ban đầu tôi bị cuốn hút bởi ý tưởng có thể quay ngược thời gian. Đến cuối tập đầu tiên (tôi là một trong số những người phải chờ đợi từng tập phát hành hồi đó), tôi đã bị cuốn vào câu chuyện của Max và bí ẩn đang nhanh chóng diễn ra tại Học viện Blackwell.
Life Is Strange là một câu chuyện trưởng thành kinh điển theo chân Max khi cô trở về quê hương thời thơ ấu để theo học tại Học viện Blackwell, một ngôi trường danh tiếng dành cho học sinh có năng khiếu. Bên cạnh việc đối phó với những trải nghiệm trung học thông thường như bắt nạt, cố gắng thu hút sự chú ý của một giáo viên được thần tượng hóa, và đối mặt với những rung động đầu đời, Max còn phát hiện ra rằng cô có khả năng quay ngược thời gian. Đương nhiên, nó rất hữu ích trong lớp học, nhưng sau khi người bạn thân nhất của cô là Chloe Price chết, Max cũng sử dụng nó để cứu mạng cô ấy. Mọi thứ sau đó đều là một mớ hỗn độn lớn.
Tôi không muốn tiết lộ toàn bộ câu chuyện bởi vì đó thực sự là một trải nghiệm bạn cần tự mình khám phá, nhưng Max cuối cùng phải đưa ra một trong những quyết định khó khăn nhất mà lẽ ra chỉ dành cho người lớn. Trong khoảnh khắc then chốt và đau lòng đó, Max mất đi mọi sự ngây thơ và không còn lựa chọn nào khác ngoài việc trưởng thành và đối mặt với thế giới như một người lớn.
- Phát triển: Dontnod Entertainment
- Phát hành: Square Enix
- Nền tảng: Android, iOS, Switch, PC, PS3, PS4, Xbox 360, Xbox One
- Ngày phát hành: 30/01/2015
- Thời lượng trung bình: 15 giờ
Max và Chloe cùng nhau khám phá bí ẩn tại Blackwell Academy trong Life is Strange
1. The Walking Dead: Tell-Tale Definitive Series
Chứng kiến Clementine lớn lên từ một cô bé thành người lãnh đạo
Một câu chuyện trưởng thành trong vũ trụ The Walking Dead sẽ không phải là một câu chuyện vui vẻ, nhưng nó lại tạo nên một lối kể chuyện mạnh mẽ. Lý do loạt game The Walking Dead của Telltale đứng vị trí số một trong danh sách những game có cốt truyện trưởng thành hay nhất là vì nó cho phép người chơi chứng kiến sự trưởng thành của Clementine.
Người chơi lần đầu được giới thiệu với Clementine khi cô là một cô bé non nớt, cần được bảo vệ nhiều. Tuy nhiên, qua các tập và các mùa, cô lớn lên và trưởng thành, được dạy dỗ bởi nhiều người đàn ông và phụ nữ cùng đồng hành với cô trên hành trình. Người chơi cũng có thể định hình hành trình của cô ấy, và Clementine trở thành ai cuối cùng là sản phẩm mà người chơi tạo ra. Với những lựa chọn quan trọng trong câu chuyện về việc Clementine cứu ai, giết ai và bỏ lại ai, bạn có thể chắc chắn rằng mỗi quyết định cô đưa ra đều tác động đến cô theo một cách nào đó.
Đó không chỉ là việc cô ấy sống sót như thế nào, mà là cô ấy trở thành ai trong quá trình sinh tồn đó. Cũng không thiếu những khoảnh khắc gây sốc và đau lòng trong loạt game, điều này khiến câu chuyện trưởng thành của Clementine trở thành một câu chuyện đáng ghi vào sử sách.
- Phát triển: Telltale Games
- Phát hành: Telltale Games, Skybound Games
- Nền tảng: PS4, PS3, PS Vita, Xbox One, Xbox 360, PC, Mobile
- Ngày phát hành: 24/04/2012
- Thời lượng trung bình: 13.5 giờ
Clementine sinh tồn và trưởng thành trong thế giới zombie của The Walking Dead Telltale
Kết luận
Qua danh sách này, chúng ta có thể thấy rằng những tựa game có cốt truyện trưởng thành không chỉ giới hạn ở một thể loại hay phong cách đồ họa cụ thể nào. Chúng đa dạng, từ những game phiêu lưu chỉ tập trung vào kể chuyện, đến RPG, platformer hay thậm chí là game sinh tồn trong thế giới hậu tận thế. Điểm chung là tất cả đều khai thác sâu sắc những chủ đề về sự thay đổi, sự mất mát, tìm kiếm bản thân, và đối diện với những thử thách để trở nên mạnh mẽ hơn.
Những tựa game này đã chứng minh rằng video game có khả năng truyền tải những thông điệp ý nghĩa, chạm đến cảm xúc sâu thẳm của người chơi và mang lại những trải nghiệm đáng nhớ, giúp chúng ta đồng hành cùng nhân vật trên con đường trưởng thành đầy chông gai nhưng cũng thật tuyệt vời.
Bạn đã chơi những tựa game nào trong danh sách này? Đâu là câu chuyện trưởng thành trong game khiến bạn ấn tượng nhất? Hãy chia sẻ suy nghĩ của bạn bên dưới nhé!
Tài liệu tham khảo
- Dualshockers – 10 Video Games With The Best Coming-Of-Age Stories (Nguồn bài viết gốc)
- Metacritic (Để kiểm tra tiêu chí điểm số)
- HowLongToBeat (Để kiểm tra thời lượng trung bình)
